โกฐหัวบัว สรรพคุณ สมุนไพร

ชื่อ ยาสมุนไพร : โกฐหัวบัว สรรพคุณ สมุนไพร

รูปภาพจาก : ทิพย์โอสถยาไทย
ติดตาม ID Line : chanmd1
อ่านต่อที่ www.taladyasamoonpai

 

ชื่อ : โกฐหัวบัว

ชื่ออื่น : ชวนซฺยง (จีนกลาง), ชวนเกียง (จีนแต้จิ๋ว)

ชื่อสามัญ : Szechwan Lovage Rhizome

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Conioselinum univitatum   Trucz

วงศ์ : Umbelliferae

ทำความรู้จักกับโกฐหัวบัว

   ลักษณะทางพฤกษศาสตร์  เป็นไม้พุ่ม สูง 1-2 ม. ทั้งต้นมียางขาว ลักษณะใบ :ใบเป็นใบเดี่ยวออกสลับ รูปฝ่ามือ ขอบใบเว้าลึก 3-4 แฉก ใบอ่อนสีแดงอมม่วง เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเขียวอมแดง ก้านสีแดงมีขน ดอกสีแดงเข้ม ออกเป็นช่อที่ ปลายกิ่ง ผลค่อนข้างกลม มี 3 พู เมื่อแก่แตกได้ เมล็ดขนาดเล็ก 3 เมล็ด

ประโยชน์ของโกฐหัวบัว

  สรรพคุณ : แก้ลมอันเกิดจากอาการริดสีดวงภายในลำไส้ แก้ขับไล่กระจายกองลมทั้งปวงในกระเพาะทำให้ผายลมหรืออาการเรอออกมาทางปาก เจริญอาหารระงับอาการคลื่นเหียนในลำไส้ ฯ

สรรพคุณตามตำราการแพทย์แผนไทย:

โกฐหัวบัว มีกลิ่นหอม รสมัน สรรพคุณแก้ลมในกองริดสีดวง และกระจายลมทั้งปวง (หมายถึง

ลมที่คั่งอยู่ในลำไส้เป็นตอน ๆ ทำให้ผายหรือเรอออกมา) ยาไทยมักไม่ใช้โกฐหัวบัวเดี่ยว แต่มักใช้ร่วมกับยาอื่นในตำรับ

สรรพคุณตามตำราการแพทย์แผนจีน:

โกฐหัวบัว รสเผ็ด อุ่น มีฤทธิ์ช่วยการไหลเวียนของชี่และเลือด รักษาอาการปวดจากเลือดคั่ง

กระจายการตีบของเส้นเลือด (ประจำเดือนมาไม่เป็นปกติ ปวดประจำเดือน ขับน้ำคาวปลาหลังคลอดเจ็บชายโครง เจ็บบริเวณหัวใจ เจ็บหน้าอก เจ็บจากการฟกช้ำ ช้ำบวมจากฝีหนอง) และมีฤทธิ์ขับลม บรรเทาปวด รักษาอาการปวดศีรษะ อาการปวดจากการคั่งของชี่และเลือด

โกฐหัวบัวผัดเหล้า จะช่วยนำตัวยาขึ้นส่วนบนของร่างกาย มีฤทธิ์แรงในการระงับปวด ช่วยให้การ

ไหลเวียนของเลือดและชี่ภายในร่างกายดีขึ้น โดยทั่วไปใช้รักษาอาการปวดศีรษะจากการคั่งของเลือด และโรคไมเกรน

ขนาดที่ใช้และวิธีใช้:

การแพทย์แผนจีน ใช้ขนาด 3-9 กรัม ต้มเอาน้ำดื่ม

1. สารสกัดน้ำเมื่อให้ทางปากหนูขาวในขนาดเทียบเท่าผงยา 25-50 กรัม/กิโลกรัม มีฤทธิ์สงบ

ประสาท และจะเห็นผลชัดเจนขึ้นในหนูถีบจักร สารสกัดมีฤทธิ์ลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด โกฐหัวบัวในขนาดต่ำ ๆ มีฤทธิ์กระตุ้นการบีบตัวของมดลูกของกระต่าย แต่เมื่อให้ในขนาดสูงจะยับยั้งการบีบตัวอย่างสมบูรณ์

2. โกฐหัวบัวมีประสิทธิภาพในการยับยั้งการรวมตัวของเกล็ดเลือด บรรเทาอาการปวดหลังคลอดช่วยให้รกหรือเนื้อเยื่อของมดลูกที่ตายแล้วถูกขับออกมาได้ดี สารสกัดมีฤทธิ์เพิ่มการบีบตัวของมดลูก ทำให้ประจำเดือนมาเร็วขึ้น จึงไม่แนะนำให้ใช้ขณะมีอาการปวดประจำเดือน หรือโรคที่เกี่ยวกับการตกเลือดอื่น ๆ

3. การศึกษาพิษเฉียบพลันโดยฉีดสารสกัดน้ำเข้าช่องท้องและกล้ามเนื้อหนูถีบจักร พบว่าขนาด

ของสารสกัดที่ทำให้หนูถีบจักรตายร้อยละ 50 (LD50) มีค่าเท่ากับ 65.86 และ 66.42 กรัม/กิโลกรัมตามลำดับ

การเตรียมตัวยาพร้อมใช้:

การเตรียมตัวยาพร้อมใช้มี 2 วิธี ดังนี้

วิธีที่ 1 โกฐหัวบัว เตรียมโดยนำวัตถุดิบสมุนไพรที่ได้ มาแช่น้ำสักครู่ ล้างน้ำให้สะอาด ใส่

ภาชนะปิดฝาไว้เพื่อให้อ่อนนุ่ม หั่นเป็นแว่นบาง ๆ และนำไปทำให้แห้ง

วิธีที่ 2 โกฐหัวบัวผัดเหล้า เตรียมโดยนำตัวยาที่ได้จากวิธีที่ 1 ใส่ในภาชนะที่เหมาะสม เติมเหล้าเหลืองปริมาณพอเหมาะ แล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน หมักไว้จนกระทั่งเหล้าแทรกซึมเข้าในเนื้อตัวยา จากนั้นกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกนำไปผัดโดยใช้ไฟระดับปานกลาง ผัดจนกระทั่งตัวยามีสีเหลืองอมน้ำตาล นำออกจากเตา ตากให้แห้งในที่ร่ม (ใช้เหล้าเหลือง 10 กิโลกรัม ต่อตัวยา 100 กิโลกรัม)

คุณภาพของตัวยาจากลักษณะภายนอก:

ตัวยาที่มีคุณภาพดี ต้องเป็นแว่นขนาดใหญ่ อวบอิ่ม เนื้อแข็ง มีกลิ่นหอมฉุน และมีน้ำมันมาก

การปลูกและดูแลรักษา

 การเก็บเกี่ยวและการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว:

เก็บเกี่ยวเหง้าสดในฤดูร้อนเมื่อตาของลำต้นเริ่มเห็นเป็นตุ่มชัดเจนและมีสีม่วงอ่อน ๆ แยกลำต้นใบ และดินออก นำไปตากในที่ร่มจนตัวยาแห้งประมาณร้อยละ 50 แล้วนำไปปิ้งไฟอ่อน ๆ จนกระทั่งแห้งแยกเอารากฝอยทิ้ง เก็บรักษาไว้ในที่มีอากาศเย็นและแห้ง มีการระบายอากาศดี

อ้างอิงข้อมูล ม.อุบล

ชื่อเครื่องยา

โกฐหัวบัว

ชื่ออื่นๆของเครื่องยา

ได้จาก

เหง้าแห้ง

ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา

โกฐหัวบัว

ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)

ชื่อวิทยาศาสตร์

Ligusticum sinense Oliv. cv.Chuanxiong Hort

ชื่อพ้อง

Ligusticum chuanxiong Hort, Ligusticum wallichii auct.non Franch.

ชื่อวงศ์

Umbelliferae

ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:

           เหง้าหนา ค่อนข้างกลม ข้อป่อง ปล้องสั้น ตัดเอารากแขนงออกหมด จะได้เหง้ารูปคล้ายกำปั้น ผิวตะปุ่มตะป่ำไม่สม่ำเสมอ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2-7 เซนติเมตร ผิวนอกสีน้ำตาลอมเหลือง สาก เหี่ยวย่น เนื้อแน่น หักยาก รอยหักสีขาวอมเหลืองหรือสีเหลืองอมเทา มีท่อน้ำมันสีน้ำตาลอมเหลืองกระจายอยู่ทั่วไป มีกลิ่นหอมรุนแรง ฉุน รสขม มัน แต่จะหวานภายหลัง และชาเล็กน้อย

เครื่องยา โกฐหัวบัว

ลักษณะทางกายภาพและเคมีที่ดี:

           ปริมาณความชื้นไม่เกิน 10% w/w  ปริมาณเถ้ารวมไม่เกิน 15% w/w  ปริมาณเถ้าที่ไม่ละลายในกรด ไม่เกิน 10% w/w  ปริมาณสารสกัดเอทานอล ไม่น้อยกว่า 9% w/w  

สรรพคุณ:

           ตำรายาไทย: เหง้า แก้ลมในกองริดสีดวง กระจายลมทั้งปวง (หมายถึงลมที่คั่งอยู่ในลำไส้เป็นตอนๆทำให้ผายออกมา) ขับลม แก้ปวดศีรษะ ปวดข้อ ปวดกระดูก จีนใช้โกฐหัวบัวเป็นยาแก้หวัด แก้ปวดศีรษะ  แก้โรคโลหิตจาง แก้ปวดประจำเดือน แก้ประจำเดือนมาไม่ปรกติ ปวดเจ็บต่างๆรวมทั้งปวดฟัน อาเจียนเป็นเลือด ไอ วัณโรค โรคเข้าข้อ ตกเลือด

           นอกจากนี้บัญชียาจากสมุนไพร: ที่มีการใช้ตามองค์ความรู้ดั้งเดิม ตามประกาศ คณะกรรมการแห่งชาติด้านยา (ฉบับที่ 5)    ปรากฏการใช้โกฐหัวบัวในยารักษากลุ่มอาการทางระบบไหลเวียนโลหิต (แก้ลม) ปรากฏตำรับ”ยาหอมเทพจิตร” และตำรับ ”ยาหอมนวโกฐ” มีส่วนประกอบของโกฐหัวบัวอยู่ในพิกัดโกฐทั้ง 9 ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ ในตำรับ มีสรรพคุณในการแก้ลมวิงเวียน แก้อาการหน้ามืด ตาลาย ใจสั่น คลื่นเหียน อาเจียน แก้ลมจุกแน่นในท้อง

           โกฐหัวบัวเป็นสมุนไพรที่มีการนำมาใช้ในตำรับยาแผนโบราณของไทยหลายตำรับ พืชชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดแถบมนฑลเสฉวนของประเทศจีน และได้มีการนำมาใช้ในเครื่องยาไทย ที่เรียกว่า “พิกัดโกฐ” โกฐหัวบัวจัดอยู่ใน โกฐทั้งห้า(เบญจโกฐ) สรรพคุณโดยรวม ของยาที่ใช้ในพิกัดโกฐ คือ แก้ไข้ แก้ไข้ร่วมกับมีเสมหะ แก้หืดไอ แก้หอบ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง ขับลม แก้สะอึก บำรุงเลือด บำรุงกระดูก

           เครื่องยา“พิกัดโกฐ” ประกอบด้วย “พิกัดโกฐทั้ง 5” ได้แก่ โกฐหัวบัว โกฐสอ โกฐเขมา โกฐเชียง โกฐจุฬาลำพา มีสรรพคุณแก้ไข้เพื่อเสมหะ หืดไอ แก้โรคปอด โรคในปากคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต “พิกัดโกฐทั้ง 7” (มีโกฐกระดูก และโกฐก้านพร้าว เพิ่มเข้ามา) สรรพคุณ แก้ไข้จับสั่น แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้หืดไอ แก้โรคในปอด แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้สะอึก “พิกัดโกฐทั้ง 9”  (มีโกฐพุงปลา และโกฐชฎามังษี เพิ่มเข้ามา) สรรพคุณแก้ไข้จับ แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้หืดไอ แก้โรคปอด แก้โรคในปากคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้สะอึก บำรุงกระดูก แก้ไข้ในกองธาตุอติสาร แก้ไส้ด้วนไส้ลาม ขับระดูร้าย

           ตำรายาไทย: มีการใช้โกฐหัวบัวใน “พิกัดจตุวาตะผล” คือการจำกัดจำนวนตัวยาแก้ลม ประกอบด้วยผล 4 อย่าง คือ เหง้าขิงแห้ง กระลำพัก อบเชยเทศ และโกฐหัวบัว มีสรรพคุณแก้ไข้ แก้พรรดึก แก้ตรีสมุฏฐาน ขับผายลม บำรุงธาตุ แก้ลมกองริดสีดวง

           ตำราพระโอสถพระนารายณ์: ตำรับ “มโหสถธิจันทน์” มีส่วนประกอบรวม 16 สิ่ง รวมทั้งโกฐหัวบัวด้วย มีสรรพคุณแก้ไข้ทุกชนิด ตำรับ “ยาทรงนัตถุ์” ขนานหนึ่งประกอบด้วยสมุนไพร 15 ชนิด รวมทั้งโกฐหัวบัวด้วย โดยนำตัวยาทั้งหมดบดเป็นผงละเอียดรวมกัน ใช้สำหรับนัตถุ์ ใช้ดมแก้ปวดหัว แก้วิงเวียน แก้สลบ แก้ริดสีดวงจมูก คอ และตา

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา:

           ไม่มีข้อมูล

องค์ประกอบทางเคมี:

           โกฐหัวบัวมีน้ำมันระเหยง่ายอยู่ราวร้อยละ ๒ ในน้ำมันนี้มี cnidium lactone , cnidic acid และมีชันที่มีรสเปรี้ยว นกจากนั้นยังมีสารพวก phthalide อีกหลายชนิด เช่น ligustilide , neocni-dilide , wallichilide , 3-butylidine-7-hydroxyphthalide , senkyunolide A , butylidenephthalide , butylpthalide, ferulic acid, tetramethylpyrazine, perlolyrine, spathulenol, crysophanol, sedanonic acid

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:

           มีรายงานการวิจัย พบว่าลดการบีบตัวของกล้ามเนื้อลำไส้และมดลูก ป้องกันการขาดออกซิเจนในเลือด ต้านปวด ต้านการอักเสบ ขับประจำเดือน ขับเหงื่อ และช่วยทำให้ระยะเวลานอนหลับได้นานขึ้น

การศึกษาทางคลินิก:

           ไม่มีข้อมูล

การศึกษาทางพิษวิทยา:

           ไม่มีข้อมูล

 

อ้างอิง

-โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ
-ตำราเเพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเภสัชกรรม โดย กองการประกอบโรคศิลปะ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข

ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของโกฐหัวบัว

ชื่อ ยาสมุนไพร : ยาธรณีสัณฑะฆาต ยาสมุนไพร
รายละเอียด สรรพคุณ สินค้า สมุนไพร : Name : ยาธรณีสัณฑะฆาต
Details : Properties สรรพคุณ     
- แก้กษัยเส้น เส้นเอ็นแข็งกระด้าง เส้นตึง เส้นยึด มือเท้าชา ปวดเส้นเอ็น
นอกจากนี้แล้วยาธรณีสัณฑะฆาตยังมีเรื่องราวเล่าต่อกันมาว่าสามารถรักษาอาการต่างๆได้ดังต่อไปนี้ 
(ยังไม่ได้รับการรับรองตามกฎหมายโปรดใช้วิจารณญาณในการอ่าน)

- ปวดหลัง ไขข้ออักเสบ อัมพฤกษ์ ปวดเข่า เส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ ปวดเมื่อยตามร่างกาย เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ
- แก้ปวดศีรษะไมแกรน แก้โรคเส้นประสาทพิการ ออกความคิดมากเกินไปจนปวดศีรษะ นอนไม่หลับ นึกอะไรไปร้อย       
    แปดพันประการ เนื่องจากภาวะความเครียต่างๆ 
- แก้ริดสีดวงลำไส้  ทำให้มีอาการเจ็บปวดในที่ต่างๆ  เช่น มึนชาตามร่างกาย ปวดศีรษะ  ปวดต้นคอ ปวดบั้นเอว ปวดขา ปวดสะโพก ปวดท้องน้อย ถ้าเป็นหนักอาจทำให้กลายเป็นเหน็บชา เท้าตายมือตาย บางทีทำให้ท้องผูก  บางทีทำให้ปัสสาวะขุ่นข้นหรือแดงร้อน 
-แก้โรคลม เช่น ลมจุกเสียดแน่นหน้าอก ลมพัดขึ้นยอดอกทำให้หน้ามืด ตาลาย หูอื้อ ศีรษะวิงเวียน  คลื่นไส้อาเจียนและลมเบื้องต่ำลงท้อง  ท้องเดินผิดปกติ
- แก้ประจำเดือนมาไม่ปกติหรือหญิงมีบุตรอยาก เช่น ประจำเดือนมาแล้วกลับแห้งหายไป 3-4 เดือนหรือ 1 ปี         มีอาการ ผอมแห้งและเหนื่อยหอบ ผิวเนื้อผิวหน้าดำเป็นฝ้า ขอบตาเขียว สีหน้าซีด นัยน์ตาโรย บางทีครั่นเนื้อครั่นตัว ร้อนๆหนาวๆ ดุจจะเป็นไข้
- แก้โรคหญิงที่ป่วยยืนสามวันดีสี่วันไข้  ทำให้มีอาการเจ็บปวดในที่ต่างๆ  เช่น มึนชามือและเท้า  ปวดต้นคอ ปวดบั้นเอว ปวดขาปวดสะโพก ปวดท้องน้อย ถ้าเป็นหนักอาจทำให้เป็นเหน็บชา ตีนตายมือตาย บางทีทำให้ท้องผูก  บางทีทำให้ปัสสาวะขุ่นข้นหรือแดงร้อน 
- สำหรับหญิงแม่ลูกอ่อนไม่มีน้ำนม หรือมีน้ำนมน้อยไม่เพียงพอ หรือไม่ได้อยู่ไฟ
-แก้เด็กป่วยเรื้อรัง อุจจาระธาตุเน่าเสีย ตัวพยาธิกินอยู่ในลำไส้ แก้โรคเด็กเป็นตาลขโมย พุงโรก้นปอด

คำแนะนำเพิ่มเติม การใช้ยาธรณีสัณฑะฆาตเนื่องจากธรณีสัณฑะฆาตนั้นเป็นยารสสุขมมีร้อนค่อนข้างร้อน ในระยะแรกของการทานยาควรทานโดยเริ่มต้นการใช้ยาที่ 1 แคปซูล และควรทานก่อนนอนในช่วงอุณภูมิเย็น ติดต่อกันประมาณ 3-5 วัน ซึ่งจะเป็นช่วงของการปรับตัวระหว่างตัวยากับร่างกายของคนไข้ และเมื่อตื่นเช้าต้องอาบน้ำทุกเช้า หลังการอาบน้ำ ให้ใช้ยาประสะจันท์แดง 2 แคปซูล (คลิ๊กสั่งซื้อเพิ่ม) ซึ่งเป็นสมุนไพรที่ประกอบด้วยยาสมุนไพรรสเย็น จะช่วยดับร้อนและมีฤทธิ์ในการลดไข้ได้อีกด้วย อันจะเป็นผลทำให้การรักษาได้ผลดีขึ้น

หมายเหตุ  เมื่อรับประทานยาธรณีสัณฑะฆาต(ยากำลังราชสีห์)แรกๆ อำนาจของยาจะขับโรคร้ายหรือสารพิษต่างๆ ภายในร่างกาย โดยจะมีอาการ เช่น มึนตึง คัดจมูกคล้ายจะเป็นหวัด จะรู้สึกตัวร้อน ทำให้อึดอัดหนักหัวและ ชวนนอน ท่านไม่ต้องตกใจจงอาบน้ำเสีย อาการเหล่านั้นจะหายไปเพราะอยู่ในช่วงปรับเปลี่ยนภายในร่างกาย 

คำเตือน  สตรีมีครรภ์หรือคนเป็นไข้ห้ามรับประทาน 
ราคา สินค้า สมุนไพร ปกติ : 0.00
ราคา สินค้า สมุนไพร ลดพิเศษ : 250.00

คำค้น
แหล่งรวม ยาสมุนไพร ทั้ง ปลีก ส่งสมุนไพรแห้งสินค้าสมุนไพรผลิตภัณฑ์สมุนไพร สมุนไพรบด สมุนไพร รักษาอาการ ปวดขา ปวดแขนปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดคอ ปวดบ่าปวดไหล่ รักษา อาการ ยาสมุนไพร อาการนิ้วชา มือชา มือเท้าชา ล้างสารพิษ ตกขาวต้านอนุมูลอิสระสร้างภูมิคุ้มกันรักษามดลูกต่ำ สิวฝ้า จุดด่างดำบนใบหน้า ควบคุมน้ำตาลในเลือด เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย รูมาตอยด์ไมเกรนโรคเกาท์ไข้หวัดเเก้ไอเจ็บคอ ท้องอืด ท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย ปวดหัว เวียนศีรษะ เคล็ดขัดยอก งูสวัด โรคผิวหนัง หน้ามืด เป็นลม สมุนไพร แก้ อาการอักเสบ กล้ามเนื้อ สมุนไพรรักษาอาการ ปวดประจำเดือน สมุนไพรรักษาอาการตกขาว สมุนไพรล้างสารพิษ หาได้ที่ ตลาดยาสมุนไพร.com

สำนักงานฝ่ายขาย : ตลาดยาสมุนไพร.com
อีเมล์ chaniso@gmail.com หรือ chaniso1@hotmail.com
ติดต่อสอบถาม ตลาดยาสมุนไพร โทร 02-173-3394  มือถือ 082-073-7929 (true) 092-206-4810 (dtac) 087-013-1861 (1-2-call )